Terwijl de verkiezingen al zijn aangekondigd, wordt in Den Haag de laatste hand gelegd aan de eenwording van het Nationaal Crisiscentrum (NCC) en het en het Nationaal Centrum voor Terrorismebestrijding (NCTb). Beide gaan werken voor de Nationaal Coördinator voor Terrorismebestrijding en Veiligheid, Erik Akerboom. Daarmee komt er een einde aan een proces van ruim twee jaar.
De crisisbeheersing in Nederland was tot het aantreden van het kabinet-Rutte opgedeeld in twee werelden: de terrorismebestrijding bij het ministerie van Justitie en de crisisbestrijding bij het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Sindsdien is dit de verantwoordelijkheid van het ministerie van Veiligheid en Justitie. Alles helder, zou je denken. Maar nee, de situatie was vanaf het begin omstreden. Was de oorzaak van de crisis een terroristische aanslag, dan is de NCTb in the lead. Maar bij alle andere crises moesten de betrokken veiligheidsregio en het NCC aan de bak.
Bij een crisis was dus eigenlijk de eerste vraag of deze per ongeluk of expres was ontstaan. Deze vraag moest eerst beantwoord worden om te kunnen bepalen hoe deze bestreden moest worden. Dit is natuurlijk lang niet altijd even duidelijk. Bij ons weten heeft dit nooit tot grote drama’s geleid, maar het is niet moeilijk om te bedenken dat de situatie ongelukkig was.
Stel bijvoorbeeld dat een uur na het uitbreken van de brand in Moerdijk vorig jaar, een brief bij De Telegraaf was bezorgd van een organisatie die zich Nieuw Rara noemt, waarin zij claimden dat zij de brand hadden aangestoken en zij dreigden nog meer industriële complexen in de as te leggen als niet aan een aantal voorwaarden werd voldaan. Het zou de toch al moeizame coördinatie van ‘Moerdijk’ er niet gemakkelijker op gemaakt hebben, want plots zou een speler van buitenaf het veld moeten betreden.
Als er één ding duidelijk is aan crisisbeheersing, dan is het wel dat er beter zo snel mogelijk mee begonnen moet worden. Van de vele vragen die er beantwoord moeten worden is de vraag naar de toedracht meestal het minst urgent. Het concentreren van de rijkscrisisbestrijders in één ministerie is daarom een goede zaak. En nu maar hopen dat deze positieve ontwikkeling niet na de verkiezingen weer teruggedraaid wordt…
Peter Smit